Latince ismi “Vitex agnus-castus” olan hayıt tohumu,
- adet öncesi sendromu (PMS),
- adet düzensizlikleri
- menopoz semptomları
gibi kadın sağlığıyla ilişkili bir dizi durumun tedavisinde kullanılan bir bitkidir. Ayrıca keçi boynuzu, keşiş biberi veya kutsal ağaç olarak da bilinir. Vitex agnus-castus, Akdeniz bölgesine özgüdür ve bodur bir ağaç veya çalı şeklinde büyüyebilir.
Vitex agnus-castus’un kullanıldığı en yaygın durum, hormonal dengesizliklerin düzeltilmesidir. Bitki, hipotalamus-pituitaryadrenal (HPA) eksenini dengeleyerek
- prolaktin,
- östrojen ve
- progesteron
gibi hormonların seviyelerini düzenlemeye yardımcı olabilir. Bu hormonların düzelmesi ile,
- adet düzensizliklerini,
- PMS semptomlarını (örneğin, irritabilite, duygusal dalgalanmalar, göğüs hassasiyeti)
- ve menopoz semptomlarını (örneğin, sıcak basmaları, uykusuzluk)
durumlarını hafifletebilir.
Araştırmalar, Vitex agnus-castus’un mastalgia (göğüs ağrısı) ve polikistik over sendromu (PCOS) gibi durumları da hafifletebileceğini öne sürmektedir. Ancak, bu bitkinin etkinliği ve güvenliği konusunda daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.
Vitex agnus-castus, genellikle kapsül, tentür, çay veya ekstrakt şeklinde bulunabilir. Dozaj ve kullanım süresi bireysel ihtiyaçlara ve sağlık durumuna bağlı olarak değişebilir. Ancak, bitkisel takviyelerin kullanımıyla ilgili herhangi bir sağlık durumu veya mevcut ilaçlarınız varsa bir sağlık uzmanına danışmak önemlidir. Özellikle hamilelik veya emzirme dönemindeyseniz veya hormon tedavisi alıyorsanız, Vitex agnus-castus’un kullanımı hakkında bir doktorla konuşmanız önerilir.